සාක්ෂි මත පදනම් වූ මත්ද්‍රවය භාවිතය වැළැක්වීම, ප්‍රතිකාර කිරීම සහ රැකවරණය සඳහා ජපානය UNODC හරහා ශ්‍රී ලංකාවට ලබාදෙන සහාය ඉහළ නංවයි
2023/5/18
2023 මැයි 18, (කොළඹ, ශ්‍රී ලංකාව): ජපාන රජය විසින් මත්ද්‍රව්‍ය හා අපරාධ පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ කාර්යාලය [United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC)] වෙත, ආර්ථික අවදානම හා ශ්‍රී ලංකාවේ ශීඝ්‍රයෙන් වර්ධනය වන මත්ද්‍රව්‍ය භාවිහේතුවෙන් පීඩාවට පත් වූ ජනතාව සඳහා, අත්‍යාවශ්‍ය සෞඛ්‍ය සේවා සහ සාක්ෂි මත පදනම් වූ මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය වැළැක්වීම, මත්ද්‍රව්‍ය භාවිත අක්‍රමිකතා සඳහා ප්‍රතිකාර සහ රැකවරණ වැඩසටහන් සුරක්ෂිත කිරීම වෙනුවෙන් ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 1.64 ක් ලබා දී ඇත.
මෙම අරමුදල් සැපයෙන ව්‍යාපෘතිය 2023 පෙබරවාරි මාසයේ දී ආරම්භ කරන ලද මූලික ක්‍රියාමාර්ග සමඟ වසරක කාලයක් සඳහා ශ්‍රී ලංකාවේ වත්මන් සන්දර්භයෙන් පැන නගින හදිසි අවශ්‍යතා සපුරාලීම සඳහා වන UNODC හි වැඩසටහන් වලින් සමන්විත වේ. රට තුළ පවතින ආර්ථික අර්බුදය හේතුවෙන් නීත්‍යානුකූල ආදායම් උත්පාදන අවස්ථා විශාල ලෙස හැකිලී ගොස් ඇති අතර, ඒ හේතුවෙන් වැඩි පිරිසක් ජීවත්වීමේ මාර්ගයක් ලෙස නීතිවිරෝධී ක්‍රියාකාරකම්වලට විශේෂයෙන්ම නීතිවිරෝධී මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරමට නැඹුරු වී ඇති බව වාර්තා වේ. මෙම සන්දර්භය තුළ, ඖෂධීය මත්ද්‍රව්‍ය, ගංජා, හෙරොයින් සහ මෙතාෆෙටමයින් වැනි මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය පාසල් වියේ දරුවන් සහ නව යොවුන් වියේ දරුවන් ඇතුළු නාගරික හා ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල තියුණු ලෙස ඉහළ ගොස් ඇත.
මෙම ව්‍යාපෘතිය යටතේ, මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතයේ අවදානමට ලක්ව සිටින සහ මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය සහ මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතයේ අක්‍රමිකතා හේතුවෙන් දැනටමත් පීඩාවට පත් වූවන්ට විද්‍යාත්මක සාක්ෂි සහ සදාචාරාත්මක මූලධර්ම මත පදනම් වූ මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය වැළැක්වීම, ප්‍රතිකාර සහ රැකවරණ මැදිහත්වීම් හරහා සහාය වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ. UNODC හි ශ්‍රී ලංකා රජයේ අදාළ අමාත්‍යාංශ, එක්සත් ජාතීන්ගේ සහ අනෙකුත් ජාත්‍යන්තර සහ කලාපීය නියෝජිතායතන, රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන බහු ආංශික ආකාරයෙන්, පුළුල් හවුල්කාරිත්වයන් හරහා ළමුන්, තරුණයින්, කාන්තාවන් සහ සුළු ජාතීන් වැනි විශේෂ අවදානම් ඇති අයට මෙම සේවාවන් විශේෂ අවධානයක් යොමු කර ලබා දීමට නියමිතය.
ජාතික අන්තරායකර ඖෂධ පාලන මණ්ඩලය [National Dangerous Drugs Control Board (NDDCB)] මගින් නැගී එන ප්‍රවණතා සහ සංකීර්ණ ඖෂධ වෙළඳපොළ අඛණ්ඩව අධීක්ෂණය කිරීම සහ තක්සේරු කිරීම සඳහා ශ්‍රී ලංකා රජයේ කැපවීම තහවුරු කරයි. මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය සහ මත්ද්‍රව්‍ය භාවිත ආබාධ සහිත පුද්ගලයින් වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර හා පුනරුත්ථාපනය සඳහා ස්වේච්ඡාවෙන් ඇතුළත් කර ගැනීම ඇතුළුව මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතයේ අවදානම අවම කිරීමට අවශ්‍ය පියවර ගැනීමට ද තීරණය කර ඇත. ලංකාව දැනට මත්ද්‍රව්‍ය වලට ඇබ්බැහි වූවන් සඳහා දඬුවම් ක්‍රියාමාර්ග සම්බන්ධයෙන් චිකිත්සක ප්‍රවේශයන් අගය කරන අතර අදාළ රජයේ පාර්ශවකරුවන් සමඟ සාකච්ඡා කර නේවාසික සහ ප්‍රජා මට්ටමින් ඵලදායී හා කාර්යක්ෂම ප්‍රතිකාර සහ පුනරුත්ථාපන ප්‍රවේශයන් ඇතුළත් කිරීමට අවශ්‍ය ක්‍රියාමාර්ග ගෙන ඇත.
“මත්ද්‍රව්‍ය නිවාරණය සහ ප්‍රතිකාර සඳහා ආයෝජනය කිරීම අපේ සමාජයේ සමාජ, ආර්ථික සහ සදාචාරාත්මක ව්‍යුහයේ ආයෝජනයකි. එය ඇබ්බැහි වීම සමඟ පොරබදමින් සිටින සෑම පුද්ගලයෙකුටම දයානුකම්පිත හා ඵලදායී සත්කාර සඳහා ප්‍රවේශය ලැබිය යුතු බවත්, ඇබ්බැහි වීමේ මූල හේතු ආමන්ත්‍රණය කිරීමෙන්, අපට ඉදිරි පරම්පරාවන් සඳහා සෞඛ්‍ය සම්පන්න, වඩා ඔරොත්තු දෙන ප්‍රජාවන් ගොඩනගා ගත හැකි බවත් හඳුනා ගැනීමයි.” එවැනි මුලපිරීම්වල වැදගත්කම ලෙස මත්ද්‍රව්‍ය ඉල්ලුම අඩු කිරීම සඳහා ක්‍රියා කරන රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන හවුල්කරුවෙකු වන [Foundation for Innovative Social Development (FISD)] (නව නිපැයුම් සමාජ සංවර්ධනය සඳහා පදනම) අවධාරණය කළේය.
මෙම අභියෝගාත්මක තත්ත්වයට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, UNODC විසින් මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය වැළැක්වීම, ප්‍රතිකාර කිරීම සහ රැකවරණය පිළිබඳ වැඩසටහන් රජය, එක්සත් ජාතීන්ගේ සහ අනෙකුත් හවුල්කාර ආයතන සහ රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන සමඟ සහයෝගීතාවයන් පුළුල් කරමින් රටේ සන්දර්භයට ගැලපෙන පරිදි හඳුන්වා දීමට නියමිතය. මෙය සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා වැදගත් වන්නේ අදාළ බලධාරීන් අතර සම්බන්ධීකරණ යාන්ත්‍රණය සංවර්ධනය කිරීම සහ ශක්තිමත් කිරීම මෙන්ම මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය වැළැක්වීමේ මෙවලම් බෙදා හරින හෝ මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතයේ අක්‍රමිකතාවලින් පීඩාවට පත් වූවන් සඳහා ප්‍රතිකාර සහ සත්කාර සේවා සපයන්නන් සඳහා ක්‍රමානුකූල ධාරිතා සංවර්ධනය හඳුන්වා දීමයි.
මෙම අරමුදල් සැපයෙන ව්‍යාපෘතිය 2023 පෙබරවාරි මාසයේ දී ආරම්භ කරන ලද මූලික ක්‍රියාමාර්ග සමඟ වසරක කාලයක් සඳහා ශ්‍රී ලංකාවේ වත්මන් සන්දර්භයෙන් පැන නගින හදිසි අවශ්‍යතා සපුරාලීම සඳහා වන UNODC හි වැඩසටහන් වලින් සමන්විත වේ. රට තුළ පවතින ආර්ථික අර්බුදය හේතුවෙන් නීත්‍යානුකූල ආදායම් උත්පාදන අවස්ථා විශාල ලෙස හැකිලී ගොස් ඇති අතර, ඒ හේතුවෙන් වැඩි පිරිසක් ජීවත්වීමේ මාර්ගයක් ලෙස නීතිවිරෝධී ක්‍රියාකාරකම්වලට විශේෂයෙන්ම නීතිවිරෝධී මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරමට නැඹුරු වී ඇති බව වාර්තා වේ. මෙම සන්දර්භය තුළ, ඖෂධීය මත්ද්‍රව්‍ය, ගංජා, හෙරොයින් සහ මෙතාෆෙටමයින් වැනි මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය පාසල් වියේ දරුවන් සහ නව යොවුන් වියේ දරුවන් ඇතුළු නාගරික හා ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල තියුණු ලෙස ඉහළ ගොස් ඇත.
මෙම ව්‍යාපෘතිය යටතේ, මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතයේ අවදානමට ලක්ව සිටින සහ මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය සහ මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතයේ අක්‍රමිකතා හේතුවෙන් දැනටමත් පීඩාවට පත් වූවන්ට විද්‍යාත්මක සාක්ෂි සහ සදාචාරාත්මක මූලධර්ම මත පදනම් වූ මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය වැළැක්වීම, ප්‍රතිකාර සහ රැකවරණ මැදිහත්වීම් හරහා සහාය වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ. UNODC හි ශ්‍රී ලංකා රජයේ අදාළ අමාත්‍යාංශ, එක්සත් ජාතීන්ගේ සහ අනෙකුත් ජාත්‍යන්තර සහ කලාපීය නියෝජිතායතන, රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන බහු ආංශික ආකාරයෙන්, පුළුල් හවුල්කාරිත්වයන් හරහා ළමුන්, තරුණයින්, කාන්තාවන් සහ සුළු ජාතීන් වැනි විශේෂ අවදානම් ඇති අයට මෙම සේවාවන් විශේෂ අවධානයක් යොමු කර ලබා දීමට නියමිතය.
ජාතික අන්තරායකර ඖෂධ පාලන මණ්ඩලය [National Dangerous Drugs Control Board (NDDCB)] මගින් නැගී එන ප්‍රවණතා සහ සංකීර්ණ ඖෂධ වෙළඳපොළ අඛණ්ඩව අධීක්ෂණය කිරීම සහ තක්සේරු කිරීම සඳහා ශ්‍රී ලංකා රජයේ කැපවීම තහවුරු කරයි. මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය සහ මත්ද්‍රව්‍ය භාවිත ආබාධ සහිත පුද්ගලයින් වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර හා පුනරුත්ථාපනය සඳහා ස්වේච්ඡාවෙන් ඇතුළත් කර ගැනීම ඇතුළුව මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතයේ අවදානම අවම කිරීමට අවශ්‍ය පියවර ගැනීමට ද තීරණය කර ඇත. ලංකාව දැනට මත්ද්‍රව්‍ය වලට ඇබ්බැහි වූවන් සඳහා දඬුවම් ක්‍රියාමාර්ග සම්බන්ධයෙන් චිකිත්සක ප්‍රවේශයන් අගය කරන අතර අදාළ රජයේ පාර්ශවකරුවන් සමඟ සාකච්ඡා කර නේවාසික සහ ප්‍රජා මට්ටමින් ඵලදායී හා කාර්යක්ෂම ප්‍රතිකාර සහ පුනරුත්ථාපන ප්‍රවේශයන් ඇතුළත් කිරීමට අවශ්‍ය ක්‍රියාමාර්ග ගෙන ඇත.
“මත්ද්‍රව්‍ය නිවාරණය සහ ප්‍රතිකාර සඳහා ආයෝජනය කිරීම අපේ සමාජයේ සමාජ, ආර්ථික සහ සදාචාරාත්මක ව්‍යුහයේ ආයෝජනයකි. එය ඇබ්බැහි වීම සමඟ පොරබදමින් සිටින සෑම පුද්ගලයෙකුටම දයානුකම්පිත හා ඵලදායී සත්කාර සඳහා ප්‍රවේශය ලැබිය යුතු බවත්, ඇබ්බැහි වීමේ මූල හේතු ආමන්ත්‍රණය කිරීමෙන්, අපට ඉදිරි පරම්පරාවන් සඳහා සෞඛ්‍ය සම්පන්න, වඩා ඔරොත්තු දෙන ප්‍රජාවන් ගොඩනගා ගත හැකි බවත් හඳුනා ගැනීමයි.” එවැනි මුලපිරීම්වල වැදගත්කම ලෙස මත්ද්‍රව්‍ය ඉල්ලුම අඩු කිරීම සඳහා ක්‍රියා කරන රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන හවුල්කරුවෙකු වන [Foundation for Innovative Social Development (FISD)] (නව නිපැයුම් සමාජ සංවර්ධනය සඳහා පදනම) අවධාරණය කළේය.
මෙම අභියෝගාත්මක තත්ත්වයට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, UNODC විසින් මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය වැළැක්වීම, ප්‍රතිකාර කිරීම සහ රැකවරණය පිළිබඳ වැඩසටහන් රජය, එක්සත් ජාතීන්ගේ සහ අනෙකුත් හවුල්කාර ආයතන සහ රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන සමඟ සහයෝගීතාවයන් පුළුල් කරමින් රටේ සන්දර්භයට ගැලපෙන පරිදි හඳුන්වා දීමට නියමිතය. මෙය සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා වැදගත් වන්නේ අදාළ බලධාරීන් අතර සම්බන්ධීකරණ යාන්ත්‍රණය සංවර්ධනය කිරීම සහ ශක්තිමත් කිරීම මෙන්ම මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය වැළැක්වීමේ මෙවලම් බෙදා හරින හෝ මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතයේ අක්‍රමිකතාවලින් පීඩාවට පත් වූවන් සඳහා ප්‍රතිකාර සහ සත්කාර සේවා සපයන්නන් සඳහා ක්‍රමානුකූල ධාරිතා සංවර්ධනය හඳුන්වා දීමයි.